Komentarz ekspercki prof. dr. hab. Ludwika Dobrzyńskiego, dotyczący raportu UNSCEAR

Opublikowany właśnie raport UNSCEAR, Komitetu Naukowego ONZ ds. Skutków Promieniowania Jonizującego, jest efektem pracy 85 uczonych z 18 krajów całego świata, którzy podjęli się oceny wpływu promieniowania jonizującego na zdrowie ludzi. Takie opracowanie ma szczególne znaczenie w kontekście awarii elektrowni jądrowej Fukushima (w marcu 2011 roku) i napływających początkowo niepewnych wiadomości z Japonii. Stawały się one źródłem plotek, pogłosek jak również nierzetelnych opracowań, co w efekcie prowadziło do rozprzestrzeniania się radiofobii, a więc nieuzasadnionego strachu przed promieniowaniem jonizującym. Z tego względu, ówczesny Przewodniczący UNSCEAR, prof. Wolfgang Weiss, poprosił państwa członkowskie Komitetu aby wydelegowały ekspertów, którzy podjęliby wolontaryjnie pracę nad oceną skutków zdrowotnych awarii reaktorów w Fukushimie. Pracowaliśmy w pięciu zespołach: kompilacji danych, dokumentacji, zapewnienia jakości, uwolnień radiacyjnych i ich przestrzennego rozkładu, oceny dawek otrzymanych przez ludność i środowisko, oceny dawek dla pracowników elektrowni, implikacji zdrowotnych. Prace wykonywano m.in. w Japonii, a wszystkie grupy były wspomagane przez japońskich ekspertów jak również specjalistów z innych międzynarodowych agend takich jak: CTBO, FAO, MAEA, czy WHO.

W rezultacie wielomiesięcznej pracy powstał dokument, którego wnioski dotyczące efektów zdrowotnych mają bardzo istotne znaczenie dla dalszych decyzji władz Japonii i operatorów elektrowni jądrowych w sprawach procedur bezpieczeństwa w sytuacjach kryzysowych, ewakuacji i  powrotów ludzi do swych domów na terenach uznanych za skażone (powroty te właśnie się zaczęły). Uważam, że wyraźne stwierdzenia UNSCEAR, iż nie należy oczekiwać w Japonii wzrostu śmiertelności nowotworowej, a także fakt, iż po awarii w Czarnobylu (1986 r.) nie obserwuje się wzrostu białaczek i nowotworów litych, a jedynie niemal w całości wyleczalne raki tarczycy, powinny znaleźć przełożenie na zmiany w podejściu do ochrony radiologicznej.

Image: 
Prof. Ludwik Dobrzyński dyrektor Działu Edukacji i Szkoleń Narodowego centrum Badań Jądrowych